|
|
|
|
|
Τάκης Μάρθας (1905
- 1965) |
|
|
|
Γεννήθηκε στο Λαύριο το 1905. Σπούδασε
αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1924-1929). Ως φοιτητής, δίδαξε
για τρία χρόνια σχέδιο στη Βιοτεχνική Σχολή της Αθήνας,
με πρόταση του Δημήτρη Πικιώνη. Έγινε Επιμελητής στην
έδρα Παραστατικής-Προβολικής Γεωμετρίας και Προοπτικής
Σκιαγραφίας του ΕΜΠ (1930-1960), καθηγητής
Αρχιτεκτονικού Σχεδίου της Σχολής Αρχιτεκτόνων (1945)
και, τελικά, εξελέγη Καθηγητής Ελεύθερου Σχεδίου στην
Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ (1960), όπου παρέμεινε ως το
θάνατό του. Δίδαξε επίσης στις Σχολές Αξιωματικών
Στρατιωτικών Υπηρεσιών, στη Σχολή Ευελπίδων και
εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στο Υπουργείο Υγιεινής
(1937-1939).
Δεν έκανε σπουδές ζωγραφικής, αλλά
ζωγράφιζε από τα φοιτητικά του χρόνια. Μάλιστα τον καιρό
της Κατοχής ασχολήθηκε και με τη χαρακτική. Στην πρώτη
του ολοκληρωμένη ατομική έκθεση (1955, ΑΔΕΛ), παρουσίασε
μια αναδρομή των είκοσι χρόνων της ζωγραφικής του, με
παραστατικά έργα που διακρίνονταν για τη λυρική τους
διάθεση και απηχούσαν φωβιστικές ή εξπρεσιονιστικές
επιρροές.
Κατά την αμέσως επόμενη περίοδο
απομακρύνθηκε από την αναπαραστατική περιγραφή και
ξεκίνησε μια επίπονη διαδικασία που θα τον οδηγούσε
βαθμιαία στην αφαίρεση, γύρω στο 1960. Έτσι απέκτησε την
ιστορική του θέση μεταξύ των πρωτοπόρων της αφηρημένης
ζωγραφικής στην Ελλάδα.
Στην αρχή τα παλιά του θέματα (θαλασσινά
τοπία, ζώα ή ανθρώπινες φιγούρες) παραμένουν στοιχειωδώς
αναγνωρίσιμα, χωρίς όμως να κυριαρχούν ως εικόνες.
Μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στη σχεδιαστική δομή και στην
ανταγωνιστική της σχέση με το χρώμα. Στην πορεία του ο
ζωγράφος επιστρατεύει και τις αρχιτεκτονικές του γνώσεις
σχετικά με το γεωμετρικό σχέδιο και τα ποικίλα
κατασκευαστικά υλικά, τα οποία αναμειγνύει και
επεξεργάζεται με ιδιαίτερο ζήλο, αναδεικνύοντας την υφή
τους μέσα στη ματιέρα των έργων του. Η πνευματικότητα
που χαρακτηρίζει τη ζωγραφική του εκφράζεται μέσα από το
συνδυασμό των δομικών-ορθολογιστικών στοιχείων με μια
ευαισθησία σχεδόν συναισθηματική.
Παρουσίασε το έργο του σε ατομικές και
ομαδικές εκθέσεις εντός και εκτός Ελλάδος, διακρίθηκε σε
πανελλήνιους διαγωνισμούς και τιμήθηκε με το Diplome
d’Honneur στο Salon de l’Art Libre (1959, Παρίσι).
Εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Μπιενάλε του Sao Paulo το
1961.
Δημοσίευσε άρθρα σε εφημερίδες και
περιοδικά, για θέματα σχετικά με τον κοινωνικό της ρόλο
της τέχνης και τη συνύπαρξη ζωγραφικής και
αρχιτεκτονικής.
Μετά το θάνατό του (Αθήνα 1965), το έργο
του παρουσιάστηκε σε αναδρομικές εκθέσεις στη Δημοτική
Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης (1990) και στην Πινακοθήκη του
Δήμου Αθηναίων (1991).
Σημειώσεις:
Ινστιτούτο
Σύγχρονης Ελληνικής
Τέχνης |
|
|
|
|
|
Takis Marthas
(1905 - 1965) |
|
|
|
He was born in 1905 in Lavrio. He studied
architecture at the National Technical University of
Athens (1924-1929). When still a university student, he
taught for three years at the Athens Biotechnical School,
after Dimitris Pikionis recommended him. He became
Lecturer in the Descriptive and Projective Geometry and
Perspective Sketching Dept. of the NTUA (1930-1960),
professor of Architectural Design in the School of
Architecture (1945), and eventually, in 1960, he was
elected professor of Freehand Drawing at the
Architectural School of the NTUA, remaining in that
position till his death. He also taught at the Military
Officers Candidate Schools, the Evelpidon Military
Academy and worked as an architect for the Ministry of
Health (1937-1939).
He never studied painting officially, but
he had been painting since his university years. As a
matter of fact, at the time of the Occupation, he
engaged in printmaking. In his first comprehensive solo
exhibition (ADEL gallery,
1955) he presented figurative paintings of the last
twenty years, distinguished by a lyrical spirit and
echoing influences of fauvism or expressionism.
During his next period, he moved away
from representational painting and a painstaking process
began which, circa 1960, would gradually lead him to
abstraction. That is how he earned his historical place
among the pioneers of abstract painting in Greece.
His early subjects (seascapes, animals or
human figures) remain fundamentally recognizable, but
are not dominant as images. He emphasizes on design
structure and its competitive relationship with colour.
In his artistic course, the painter also employs his
architectural knowledge on geometric design and diverse
construction materials, mixing and processing them with
great zeal, highlighting their texture through thematières
premières of
his works. The spirituality that features his painting
is expressed through the combination of structural-rational
elements with a rather emotional sensitivity.
His work was presented in solo and group
exhibitions in Greece and abroad, receiving distinctions
in national competitions and he was awarded the Diplome
d'Honneur at the Salon del' Art Libre (1959, Paris). He
represented Greece in the Sao Paulo Biennial of 1961.
He published articles on issues related
to the social role of art and the coexistence of art and
architecture in newspapers and journals.
After his death (Athens, 1965), his work
was presented in retrospective exhibitions at the
Thessaloniki Municipal Gallery (1990) and the Athens
Municipal Gallery (1991).
Source: Contemporary Greek Art Institute |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|